علت های اصلی اعتیاد، مرکز تخصصی اعتیاد، غربالگری، تشخیص و درمان اعتیاد

ابتدا باید تعریف کوچکی از اعتیاد داشته باشیم. در پی آن بخوانیم که:

پس از مدتی تقسیم بندی دیگری در تعریف اعتیاد رایج شد: اعتیاد فرایندی (Process Addiction) در برابر اعتیاد شیمیایی (Chemical Dependency). مثلاً اعتیاد به قمار به عنوان اعتیاد فرایندی و اعتیاد به هرویین به عنوان اعتیاد شیمیایی در نظر گرفته می‌شد (و می‌شود).
اما این تقسیم بندی جدید در تعریف اعتیاد از نظر روانشناسی، اگر چه در مجامع علمی مفید بود اما در فضای عمومی جوامع تاثیر چندان مثبتی نداشت.
حالا نسل جدیدی به وجود آمده‌ بودند که معتقد بودند برخی از مواد مخدر اعتیاد شیمیایی ندارند و صرفاً اعتیاد فرایندی دارند. بنابراین کم خطر هستند و می‌شود به سراغشان رفت. از سوی دیگر متخصصان تاکید می‌کردند که بسیاری از اعتیادهای فرایندی از اعتیادهای شیمیایی هم خطرناک‌تر هستند و ترک آنها دشوارتر است.
اعتیاد چیست؟
خوشبختانه امروزه در اکثر منابع تعریف اعتیاد به شکلی است که همه انواع اعتیاد را به خوبی پوشش می‌دهد (منبع اول، منبع دوم، منبع سوم). اگر بخواهیم بخش مشترک این تعاریف را مرور کنیم و به تعریف ساده اعتیاد برسیم شاید تعریف زیر مناسب باشد:
هر نوع درگیر شدن و وابستگی به یک محرک که با وجود اثرات نامطلوبش برای ذهن ما خوشایند بوده و هر بار تجربه آن محرک، رغبت درونی ما را به تکرار آن تجربه بیشتر کند.
طبیعی است که صرف خوشایند بودن یا صرف داشتن اثرات نامطلوب نمی‌تواند به معنای اعتیاد و معتاد شدن باشد. نشستن پشت ماشین و رانندگی در شهر، به شرط خلوت بودن خیابان‌ها می‌تواند خوشایند باشد. ضمن اینکه اثرات نامطلوب هم دارد (به دلیل فشارهایی که به بدن وارد می‌شود و همینطور جایگزین شدن به جای پیاده روی). اما نمی‌توان این رفتار را اعتیاد نامید. آنچه مهم است جمله آخر در تعریف اعتیاد چنین است: اینکه رغبت ما به تکرار یک تجربه افزایش یابد.
حالا بهتر می‌توان فهمید که چرا اکثر تحلیل‌گران استفاده دائمی از بازی‌هایی مانند Angry Birds و Clash of Clans‌ را مصداق‌هایی از اعتیاد رفتاری می‌دانند. چون هر بار استفاده از این بازی‌ها، فرد را به استفاده بیشتر ترغیب می‌کند و این روند عموماً چنان حرفه‌ای طراحی شده که به سادگی به پایان نمی‌رسد.
همچنین می‌توان متوجه شد که چرا راهکار استفاده از الکل برای فراموش کردن مشکلات به عنوان اعتیاد به الکل شناخته می‌شود. چون کسی که یک بار برای حل موقت یا فراموش کردن مشکل خود به سراغ الکل برود، احتمالاً به تکرار این تجربه در مواجهه با مشکلات بعدی هم ترغیب خواهد شد و اساساً این شیوه حل مشکل، خود مشکلات جدید‌تر و بزرگتری را هم با خود به همراه خواهد داشت.
بدیهی است که این تعریف از اعتیاد، همچنان اعتیاد به مواد شیمیایی را هم شامل می‌شود.
حتی کمال طلبی هم اگر به جای یک ایراد رفتاری، از سوی خود فرد به عنوان یک ویژگی مثبت رفتاری تلقی شود می‌تواند گرفتار حلقه اعتیاد شود. به همین دلیل ما بحث کمال طلبی را به صورت جدی مورد توجه قرار داده‌ایم.
احتمالاً می‌دانید که دو طبقه‌بندی رایج از اختلال‌های روانی در جهان وجود دارد. یکی DSM و دیگری ICD. اما شاید برای شما جالب باشد که تا همین اواخر، اعتیادهای رفتاری مستقل از مواد شیمیایی در هیچ کدام از این دو طبقه‌بندی جایگاهی نداشت (+).
ولی ماجرا وقتی جدی‌تر شد که شکل‌های دیگری از اعتیاد هم رایج شد.

علت یابی اعتیاد

برای اعتیاد تعاریف زیادی مطرح شده که طبق آنها اعتیاد یک نوع بیماری مزمن است که در آن یک رفتار یا ماده ای بیش از حد انجام یا مصرف می شود به نحوی که با وجود علم به عواقب مضر آن، کنترل کردن این وضعیت سخت باشد و طبق این تعریف مصرف هروئین، کوکائین، الکل و غیره تنها یک فرم اعتیاد محسوب می شود.
کسی که عادت به خوردن زیاد، کار کردن زیاد و غیره نیز دارد یک نوع معتاد رفتاری محسوب می شود. اما دقیقترین تعریف را انجمن روانپزشکی آمریکا و سازمان جهانی بهداشت با همکاری هم تدوین کرده اند که طبق آن اگر حداقل سه مورد از شاخصه های زیر در مورد هر فردی صدق کند، معتاد محسوب می شود:
  1. آستانه تحمل: کسانی که به مرور مصرف الکل، دارو یا فعالیتی خاص در آنها زیاد می شوند.
  2. ترک: کسانی که بخاطر ترک مواد یا یک رفتار خاص، دچار اضطراب، لرزش، بدخوابی یا اختلالات فیزیکی و روحی می شوند.
  3. کاهش کنترل روی رفتار یا مصرف: افرادی که نمی توانند روی میزان مصرف مواد یا نوشیدنی خاص یا حتی رفتاری مخصوص کنترل داشته باشند و احساس می کنند که حتی بدون تمایل آنها، باز هم مجبور به انجام یک رفتار یا مصرف ماده ای خاص هستند.
  4. عواقب منفی: کسانی که حتی با وجود عواقب منفی در مود (Mood)، اعتماد به نفس، سلامتی، شغل یا خانواده خود باز هم رفتار یا مصرف مواد خود را ترک نکرده اند.
  5. صرف زمان و انرژی زیاد: کسانی که بخاطر مصرف یک ماده خاص یا رفتار و فعالیتی مشخص، زمان زیادی صرف می کنند یا حتی برنامه ریزی می کنند و زیاد به آن فکر می کنند.
  6. تمایل به ترک: کسانی که به فکر کم کردن یا کنترل مصرف مواد یا انجام فعالیت خود هستند اما با شکست روبرو شده اند.

انواع اعتیاد

همانطور که در ابتدای صحبت های خود به آن اشاره کردیم، اعتیاد فقط در رابطه با مصرف بیش از حد و غیر قابل کنترل داروهای مختلف مثل هروئین، مورفین، کراک و غیره نیست بلکه چندین نوع از آن شناخته شده که به آنها اشاره می کنیم:
  1. معتاد به کار (Workaholic): کسانی که به کار کردن زیاد علاقه داشته باشند تا جایی که از خستگی جسمی رنج ببرند و خانواده و زندگی اجتماعی آنها هم از این قضیه آسیب ببینند، معتاد به کار هستند.
  2. کامپیوتر: به همان میزان که استفاده از کامپیوتر افزایش پیدا کرده، اعتیاد به کامپیوتر نیز افزایش پیدا کرده است. این دسته از افراد عادت دارند چندین ساعت از روز و شب خود را به سرچ در اینترنت یا انجام بازی های کامپیوتری اختصاص دهند در حالی که نسبت به انجام سایر جنبه های زندگی خود غافل می مانند.
  3. خرید: کسانی که به خرید وسایلی عادت دارند که نیازی به آن ندارند یا دوست دارند که در مورد آنها صحبت شود نیز معتاد به خرید هستند و این افراد پس از خرید احساسی مثل گناه، خجالت زدگی و یا تأسف و ناامیدی پیدا می کنند.
به طور کلی هر نوع مصرف مواد یا فعالیت و رفتاری که بیش از حد انجام شود به نحوی که نتوانید فعالیت های طبیعی و عادی که قبلا انجام می دادید و روابطی که قبلا داشتید را ادامه دهید و کنترل کردن آن سخت باشد در این دسته بندی قرار می گیرد و هیچ محدودیتی ندارد. پس معتاد فقط در سوء مصرف مواد مخدر مختلف خلاصه نمی شود. اعتیاد به مواد مخدر تنها یکی از انواع اعتیاد محسوب می شود.

علت های علمی اعتیاد

دلایل شروع اعتیاد

شروع اعتیاد می تواند دلایل بسیار مختلفی داشته باشد چون هیچ کس دوست ندارد که معتاد باشد و بخاطر آن آسیب های روحی – روانی، اجتماعی، فیزیکی و اقتصادی زیادی ببیند و حتی دچار طرد شدگی شود. با توجه به مواردی که تاکنون بیان کردیم، معتاد شدن افراد ناگهانی رخ نمی دهد و کم کم ایجاد می شوند و از حالت تفریحی خارج می شوند.
در برخی موارد نیز افراد هیچ نقش مستقیمی در رخداد اعتیاد ندارند و دلایل زمینه ای وجود دارد که به این موارد نیز اشاره خواهیم کرد. آشنایی با دلایل رخداد این نوع بیماری مزمن مغزی کمک می کند تا با شناسایی و ریشه یابی بتوان تصمیمات بهتری اتخاذ کرد.
حتی افرادی که به کلینیک ترک اعتیاد یا به مراکز ترک اعتیاد در تهران مراجعه می کنند، پزشکان و روانشناسان چنین مجموعه ها و مراکزی ابتدا به ریشه یابی و علت یابی می پردازند و سپس متدهای درمانی مثل سم زدایی فوق سریع، گفتار درمانی، روان درمانی و غیره را شروع می کنند.
از جمله دلایل بسیار مهم و اصلی که باعث شروع اعتیاد یا زمینه سازی آن می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
  1.  دلایل ژنتیکی: دلایل ژنتیکی از جمله عواملی هستند که زمینه ساز و مستعد کننده اعتیاد هستند اما افراد هیچ نقش مستقیمی در آن ندارند. طبق مطالعات مختلف مشخص شده که عوامل ژنتیکی تا 50% احتمال وقوع اعتیاد را در فرزندان بالاتر می برد.
بر این اساس مشاهده شده که اگر یکی از دوقلوها معتاد به الکل باشد احتمال اینکه جفت دیگر هم معتاد شود بین 50 تا 60% بیشتر است در صورتی که اگر دوقلو نبودند چنین احتمالی وجود نداشت.
  1. سابقه خانوادگی: همیشه هم دلیل ژنتیکی زمینه ساز اعتیاد نیست، بلکه برخی مواقع نیز بخاطر این است که کودکان در خانواده هایی بزرگ می شوند که والدین یا یکی از آنها اعتیاد به انجام کاری یا یک ماده خاص دارند و کم کم انجام این رفتار در آنها عادی سازی می شود و مرحله تست و تجربه خودبخود حذف می شود و مستقیما وارد مرحله دوم می شوند.
بررسی ها نشان داده کسانی که در خانواده آنها یکی از والدین مثل پدر یا مادر معتاد است، احتمال معتاد شدن سایر اعضای خانواده تا 6 برابر افزایش پیدا می کند.
  1. استرس: استرس یکی از عوامل بسیار مهم در معتاد شدن افراد است و به همین دلیل در مرکز ترک اعتیاد سعی می شود ابتدا استرس افراد حذف شود یا به شدت کاهش پیدا کند. بخاطر اینکه افراد هر چقدر استرس بیشتری داشته باشند، بیشتر تمایل پیدا می کنند تا برای رهایی از آن و آرامش پیدا کردن مواد مصرف کنند یا یک فعالیتی را انجام دهند. دوم اینکه افراد استرسی بیشتر تمایل دارند تا کارهایی که قبلا انجام داده اند و حتی اشتباه را انجام دهند تا اینکه تمایل به انجام کار درست و جدید داشته باشند.
  2. افکار منفی: اعتیاد از افکار منفی نیز سرچشمه می گیرد و این طرز تفکر بیشتر در افرادی شکل می گیرد که نحوه نگاه آنها به اتفاقات زندگی به شکل صفر یا صد است. در نظر این افراد زندگی یا عالیست یا افتضاح، گزینه های پیش روی آنها در زندگی یا کاملا خوب هستند یا کاملا بد و لذا برای فرار از شرایط بسیار بدی که در ذهن خود ساخته اند – بیشتر پس از رخداد یک حادثه یا اتفاق بد بوجود می آید – روی به مصرف مواد یا یک فعالیت خاص می آورند.
  3. اضطراب و افسردگی: افرادی که در زندگی خود دچار اضطراب و افسردگی زیادی هستند احتمال اینکه دچار اعتیاد شوند، بین 15 تا 30% بیشتر است و حتی بدون این حالت نیز اعتیاد می تواند منجر به افسردگی و اضطراب شود و این چرخه معیوب تکرار شود. لذا افراد برای فرار از این حالت مواد مصرف می کنند یا فعالیتی را دائما انجام می دهند و با اعتیاد دوباره به آنها مبتلا می شوند.
  4. اختلالات همزمان (Comorbidity): گاهی اوقات یکی از دلایل اصلی و بزرگ وقوع اعتیاد، وجود بیماری ذهنی و روانی افراد است که باعث معتاد شدن افراد می شود و به این حالت اختلالات همزمان گفته می شود که تشخیص آنها می تواند در بهترین مراکز و کلینیک ترک اعتیاد در تهران، مدت زمان زیادی نیاز داشته باشد. برخی از اختلالات روانی عبارتند از:
  • اضطراب
  • افسردگی
  • اختلال دو قطبی
  • شیزوفرنی یا اسکیزوفرنی
  • اختلال استرس پس از حادثه
  • اختلالات وسواس فکری
حتی شرایط وقتی بدتر می شود که این افراد تحت درمان نباشند و برای تسکین دادن علائم و احساس و افکار منفی این اختلالات، شروع به مصرف مواد یا الکل یا فعالیت های ناهنجار می کنند که در نتیجه آن اعتیاد افراد است و آسیب های شدیدتر و عمقی تر به روح و روان آنهاست.
اعتیاد را می توان مدیریت و کنترل کرد نگران نباشید!
در کلینیک های ترک اعتیاد از روش های مختلفی استفاده می شود که از سم زدایی فوق سریع و ترک اعتیاد سرپایی گرفته تا جلسات روان درمانی، گفتار درمانی، خانواده درمانی و غیره متغیر هستند و حتی در برخی مواقع حتی این درمان ها به شکل جلسات مشاوره و پیگیری پس از خروج افراد از مراکز ترک اعتیاد ادامه پیدا می کند.
در هر صورت توجه داشته باشید که سرعت و میزان پیشرفت در پروسه ترک اعتیاد کاملا وابستگی به تشخیص درست، اتخاذ تکنیک های علمی و مؤثر، عزم و اراده قوی افراد دارد که مشخص می کند تا چه میزان این پروسه موفقیت آمیز بوده است.

دلایل شروع اعتیاد

بهترین روانشناسان تهران و بهترین روانشناسان ایران

بهترین روانشناسان کودک و نوجوان تهران و بهترین روانشناسان کودک و نوجوان ایران

ارتباط جهت هماهنگی وقت:

09363008032

09106965010

021-77444709

021-77032470

021-22599209

021-86129597

021-77265472

021-86129263

021-22599215

 

دکتر روانشناس کودک، روانشناس کودک، متخصص روانشناسی کودک، متخصص روانشناسی خانواده، دکتر روانشناس خانواده، دکتر روانشناس نوجوان، روانشناس نوجوان، متخصص روانشناسی نوجوان، فوق تخصص روانشناس کودک و نوجوان، مرکز تخصصی استعدادیابی، بزرگترین مرکز استعدادیابی، بهترین مراکز استعدادیابی ایران، بهترین مرکز استعدادیابی تهران، مرکز تخصصی اوتیسم، مرکز درمانی اوتیسم، بهترین مراکز درمانی اوتیسم، بزرگترین مراکز درمانی اوتیسم، مرکز تخصصی بیش فعالی، بهترین مراکز بیشفعالی ایران، بهترین مراکز درمان بیش فعالی تهران

 

کلمات کلیدی: دکتر روانشناس کودک، روانشناس کودک، متخصص روانشناسی کودک، متخصص روانشناسی خانواده، دکتر روانشناس خانواده، دکتر روانشناس نوجوان، روانشناس نوجوان، متخصص روانشناسی نوجوان، فوق تخصص روانشناس کودک و نوجوان، دکتر روانشناس سکسولوژی، دکتر روانشناس ترنس سکشوال، روانشناس هموسکشوال، روانشناس تراجنسی، متخصص روانشناسی انگیزشی، متخصص استعدادیابی، مرکز تخصصی استعدادیابی، استعدادیابی تحصیلی، استعدادیابی شغلی، استعدادیابی هنری، استعدادیابی ورزشی، استعداد سنجی، استعداد شناسی، ورود به دانشگاه، سوالات دانشجویی، سوالات جنسی، سوالات روابط جنسی، روانشناس روابط عاطفی، روانشناس ارتباط عاطفی، روانشناس جدایی، روانشناس زوجین، روانشناس اختلالات خلقی، روانشناس وسواس، روانشناس وسواس فکری، روانشناس PTSD، روانشناس بیشفعالی، روانشناس ADHD، روانشناس ADD، روانشناس افسردگی، روانشناس اضطراب، روانشناس پنیک، روانشناس واژنیسم، روانشناس CGL، روانشناس تجاوز به کودک، روانشناس ابیوز، روانشناس اختلالات یادگیری، روانشناس اختلال ریاضی، روانشناس یادگیری، روانشناس کنکور، مشاور کودک، مشاور نوجوان، مشاور خانواده، مشاور اعتیاد، مشاور مشکلات جنسی، مشاور رابطه، مشاور دوست یابی، مشاور اختلالات خلقی، مشاور بیشفعالی، مشاور بیش فعالی، مشاور شغلی، مشاور تحصیلی، مشاور خوب، بهترین مشاور کودک، بهترین مشاور کودک و نوجوان، مرکز تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان، مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان، مرکز روانشناسی کودک و نوجوان، مرکز مشاوره کودک و نوجوان، مرکز تخصصی روانشناسی نمایش درمانی، مرکز تخصصی مشاوره نمایش درمانی، مرکز تخصصی روانشناسی موسیقی درمانی، مرکز تخصصی مشاوره موسیقی درمانی، مرکز تخصصی روانشناسی ترنس، مرکز تخصصی مشاوره ترنس، مرکز تخصصی روانشناسی تراجنسی، مرکز تخصصی مشاوره تراجنسی، مرکز تخصصی روانشناسی بازی درمانی، مرکز تخصصی مشاوره بازی درمانی، مرکز تخصصی کاردرمانی جسمی-حرکتی، مرکز تخصصی کار درمانی جسمی حرکتی، مرکز تخصصی گفتار درمانی کودک و نوجوان، مرکز تخصصی گفتار درمانی، مرکز تخصصی روانشناسی اختلالات یادگیری، مرکز تخصصی مشاوره اختلالات یادگیری، مرکز تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان اوتیسم، مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان اوتیسم، مرکز درمانی اوتیسم، مرکز کاردرمانی اوتیسم، مرکز تخصصی گفتار درمانی اوتیسم، روانپزشک تخصصی کودک، روانپزشک تخصصی نوجوان، روانپزشک تخصصی اوتیسم، روانپزشک تخصصی بیشفعالی، روانپزشک تخصصی بیش فعالی، روانپزشک خانواده، روانپزشک اختلالات خلقی، روان پزشک تخصصی کودک، روان پزشک تخصصی نوجوان، روان پزشک تخصصی اوتیسم، روان پزشک تخصصی بیشفعالی، روان پزشک تخصصی بیش فعالی، روان پزشک خانواده، روان پزشک اختلالات خلقی، دکتر متخصص، دکتر متخصص روان، متخصص اعصاب و روان، متخصص مغز و اعصاب، جراح مغز و اعصاب، طراح بازی، طراحی بازی، مرکز تخصصی اعتیاد، مرکز تشخیص اعتیاد، مرکز تخصصی درمان اعتیاد، کد نویسی بازی های دیجیتال، بازی دیجیتالی، بازی موبایل، بازی های موبایل، بازی های دیجیتالی درمانی، اپلیکیشن، طراح اپلیکیشن، استارتاپ، طراح و برنامه نویس استارتاپ، برنامه نویس، گرافیک بازی، گرافیست، گرافیک دیجیتال، طراح و جری اینستاگرام، برنامه نویس اینستا، ادمین اینستاگرام، ترک اعتیاد دختران، مرکز تخصصی ترک اعتیاد زنان، مرکز پشتیبانی بعد از ترک اعتیاد زنان، مرکز پشتیبانی ترک اعتیاد، مرکز پیشگیری از آسیب های بعد از ترک اعتیاد، تعریف اعتیاد، روش های ترک اعتیاد، مقالات مرتبط با اعتیاد، ساختارهای درمان اعتیاد، درباره اعتیاد، مقالات اعتیاد، مرکز تخصصی نقشه برداری مغز، درباره نقشه برداری مغز، کاربر نقشه مغز، اهمیت نقشه مغز، مقالات نقشه برداری مغز، نقشه مغز EEG، نقشه مغز QEEG، درمانهای غیر دارویی، اهمیت نوروفیدبک، کاربرد نوروفیدبک، مرکز تخصصی اختلالات یادگیری، حل مشکلات یادگیری کودک، اختلالات ریاضی، مرکز تخصصی اختلالات ریاضی کودکان، آزمونهای روانشناختی، مرجع آزمونهای روانشناسی، مرکز تخصصی آزمون هوش، مرکز تخصصی درمان خودکشی، درباره خودکشی، علت های خودکشی، مقالات خودکشی، پیشگیری از خودکشی، مرکز تخصصی حرکت درمانی، مرکز حسی حرکتی، درباره حرکت درمانی، مزایای حرکت درمانی، مرکز تخصصی رفتار درمانی مهر، درباره رفتار درمانی، اهمیت رفتار درمانی، روش های رفتار درمانی، رفتار درمانی علمی، دکتر رفتاردرمانگر، متخصص رفتاردرمانی، رفتار درمانگر، رفتاردرمانگر، خانه استعدادیابی ایران، مرکز استعدادیابی کودکان، مرکز استعدادیابی بزرگسالان، مرکز سنجش استعدادهای تحصیلی، مرکز استعداد تحصیلی، متخصصان استعدادیابی، روانشناسان استعدادیابی، روش های استعدادیابی، استعدادیابی نوجوان، مقالات استعدادیابی