قبل از مطالعه مقالات مربوطه تقاضا داریم اگر شما هم جزو آسیب دیدگان این بیماری از سمت عزیزانتان هستید، کاغذ و قلم آماده کنید و نکاتی که برای شما اهمیت دارد را یادداشت کنید. زیرا برای شما راهگشا و کار ساز در پیشگیری، درمان و مقابله صحیح با بیماری اعتیاد است.
شاخص های مستعد کننده اعتیاد
خاصیت اعتیادآور مواد مخدر
تاثیرات خانواده و گروه همسان
شخصیت
عوامل فرهنگی و اجتماعی
اختلالات روانپزشکی موجود
ژنتیک
سن پائین شروع
اعتیاد چیست؟
واقعیت این است که اعتیاد به مصرف مواد مخدر و محرک محدود نمی شود وعدم توانایی معتاد در کنترل و مصرف مواد، یکی از علائم بیماری اعتیاد است. اعتیاد یک بیماری چند بعدی است و فراتر از یک بیماری جسمی. بیماری اعتیاد یک بیماری جسمی، عاطفی، ذهنی، رفتاری و معنوی است.
جنبه جسمی بیماری اعتیاد، مصرف اجباری و بدون اختیار است. صرف نظر از این که معتاد چقدر مواد مخدر و محرک و با چه فاصله زمانی مصرف کرده است و صرف نظر از این که چه مدت توانسته مصرف آن را قطع کند، به محض آغاز مجدد به مصرف، چه پس از چند روز و چه پس از چند سال، کنترل مصرف خود را از دست می دهد و دچار اجبار به مصرف می شود.
جنبه روانی بیماری اعتیاد وسوسه یا میل شدید مصرف است، حتی وقتی که زندگی معتاد در معرض نابودی کامل قرار می گیرد. با آن که مصرف مواد مخدر ذره ذره فرد معتاد را به سوی مرگ و نابودی سوق می دهد، اما او دیوانه وار به مصرف مواد مخدر ومحرک ادامه می دهد. جنبه معنوی بیماری اعتیاد، خود محوری شدید است.
با وجود این که فرد معتاد همه راه ها را رفته است – روانپزشکان، بیمارستان ها، مراکز ترک اعتیاد، سفر، روابط عاشقانه، شغل جدید و غیره – و با شکست مواجه شده است، سرسختانه اصرار می ورزد که هر وقت بخواهد می تواند از مصرف دست بردارد.
انکار، جایگزین کردن، توجیه کردن، دلیل آوردن، عدم اعتماد به دیگران، احساس گناه و خجالت، آوارگی، حقارت، انزوا و از دست دادن اختیار، همگی از علائم و عوارض بیماری اعتیاد هستند. بیماری اعتیاد یک بیماری پیش رونده، لاعلاج و کشنده است. اما دانستن این که این مشکل یک بیماری است و نه یک ضعف اخلاقی، بار سنگینی را از دوش فرد معتاد بر می دارد. فرد معتاد با پذیرش اعتیاد خود اولین و مهم ترین گام را برای درمان آن برداشته است.
تعریف اعتیاد
اعتیاد یک بیماری زیست شناختی، روان شناختی و اجتماعی است. عوامل متعددی در اتیولوژی سوء مصرف و اعتیاد مؤثر است که در تعامل با یکدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد می شوند. عوامل مؤثر بر فرد، محیط فرد و عوامل اجتماعی، عوامل درهم بافتهای هستند که بر یکدیگر تأثیر میگذارند. درک کلیه علل و عوامل زمینهای موجب میشود تا روند پیشگیری، شناسایی، درمان و پیگیری به طور هدفمند طرح ریزی شود. یک پدیده زیستی است که به ارگانیسم امکان میدهد تا خود را تدریجاً با پارهای از مواد سمی سازش دهد و مصرف روزمره مقادیری از این مواد را که برای ارگانیسم معمولی کشنده است تحمل نماید.
حالتی است که استعمال متوالی یا متناوب مواد مخدر در فرد ایجاد میکند. با استعمال مواد مخدر تحریک پذیری سلولهای عصبی افزوده شده و در نتیجه داروی بیشتری لازم است که آن را به حالت تعادل بازگرداند. مسمومیت حاد یا مزمنی است که مضر به حال شخص و اجتماع است و زائیده مصرف داروی طبیعی یا صنعتی است. در محافل دانشگاهی بجای اعتیاد اصطلاح وابستگی به مواد (Dependency) بکارمیرود.
همان طور که می دانیم سه گروه مختلف در زمینه اعتیاد وجود دارد :
افرادی که اصلا” مواد مخدر مصرف نمیکنند
افرادی که دچار بیماری مصرف مواد مخدر هستند (use disorder)
افرادی کـه مواد مخدر مصرف میکنند ولی در حـــد کم تا متوسط هستند (Use)
بیماری مصرف مواد مخدر دارای دو شکل سوء مصرف Substance abuse و وابستگی Dependency میباشد.
مصرف (USE)
شامل یک بار مصرف ماده مخدر قانونی است. (در زمینه مواد مخدر غیرقانونی حتی یک بار مصرف ماده مخدر هم سوء مصرف است)
سوء مصرف مواد
بدین معنا است که اگر چه فرد نسبت به مواد اعتیاد ندارد، ولی آنرا مصرف میکند، به عبارت دیگر سوء مصرف مواد یعنی:
استفاده از مادهای که مصرف آن غیر قانونی است
استفاده از مادهای که به خود فرد یا دیگران ضرر می رساند
استفاده از مادهای که مصرف آن باعث بروز تغییرات روحی در فرد می شود
عیارهای تشخیصی برای سوء مصرف مواد (Substance Abuse)
برای تشخیص سوء مصرف مــواد حداقل یکی از نشانه های زیر لازم است ( در طی ۱۲ ماه پیش)
تداوم مصرف مواد که موجب مختل شدن فعالیتهای اجتماعی، شغلی و تفریحی شود. (مثلا غیبت از مدرسه یا نرسیدن به مسوولیتهای شغلی)
تداوم مصرف مواد در موقعیت های خطرناک (مثلا هنگام رانندگی یا کار با وسایل مکانیکی)
بروز مکرر تخلفات قانونی (مثل جلب شدن به کلانتری)
تداوم مصرف مواد، علیرغم بروز مشکلات اجتماعی و بین فردی (مثل درگیری با همسر)
دقت کنید، سوء مصرف شکل خفیف وابستگی است.
مثال:
مصرف تریاک در کشور ما غیر قانونی است، پس حتی یکبار کشیدن آن سوء مصرف است.
مصرف حشیش باعث بهم خوردن شعور فرد می شود، پس کشیدن آن سوء مصرف است.
مصرف مشروبات الکلی، گاهی باعث بروز عصبانیت و پرخاشگری می شود، پس نوشیدن آن سوء مصرف است.
وابستگی Dependency
سندرم بالینی با تظاهرات رفتاری ، شناختی و فیزیولوژیک است که باعث می شود فرد مصرف مواد را به رفتارهای دیگر ترجیح دهد. وابستگی، درنتیجه مصرف مکرر مواد اعتیادآور روی میدهد در وابستگی سلول های عصبی به مواجهه مکرر با مواد عادت می کنند و فقط در زمان وجود یا مصرف این مواد به صورت طبیعی اعمال و وظایف خود را انجام می دهند.
به هنگام قطع مصرف ماده چندین واکنش جسمانی مختلف بروز می کند که به آنها علائم محرومیت یا ترک مواد گفته می شود. علائم محرومیت از مواد می تواند بسیار شدید باشد و در نتیجه شخص برای اجتناب از آنها به مصرف مجدد ماده بپردازد. مواد احساس سرخوشی یا حالت لذتبخش بوجود می آورند.
این حالت می تواند در تعامل با مسیر پاداش در مغز یک تقویت کننده مثبت باشد.
تست ارزیابی اعتیاد
اگر در مورد معتاد بودن خود دچار تردید هستید، صادقانه به سوالات زیر پاسخ دهید:
۱- آیا هرگز به تنهایی مواد مخدر یا محرک مصرف می کنید؟
۲- آیا هرگز با این تصور که یک ماده خاص برای شما مشکل ساز بوده، ماده ای را جایگزین ماده دیگری کرده اید؟
۳- آیا هرگز برای به دست آوردن نسخه پزشک به منظور تهیه داروی مخدر یا محرک متوسل به دروغ گویی و نیرنگ شده اید؟
۴- آیا هرگز ماده ای را دزدیده اید یا برای خرید آن دزدی کرده اید؟
۵- آیا موقعی که از خواب بیدار می شوید یا می خواهید بخوابید از مواد استفاده می کنید؟
۶- آیا هرگز از یک نوع مواد برای خنثی کردن مواد دیگری استفاده کرده اید؟
۷- آیا از افراد و محل هایی که مصرف مواد را ناپسند می دانید دوری می کنید؟
۸- آیا تا به حال از ماده مخدری یا محرکی که نمی دانستید چیست و چه تاثیری دارد استفاده کرده اید؟
۹- آیا هرگز به خاطر مواد مخدر یا محرک به موقعیت شغلی یا فعالیت های تحصیلی شما خللی وارد شده است؟
۱۰- آیا تا به حال به علت مصرف مواد مخدریا محرک دستگیر شده اید؟
۱۱- آیا درباره نوع موادی که مصرف می کنید و مقدار مصرف آن دروغ گفته اید؟
۱۲- آیا خرید مواد را به سایر مسئولیت های مالی خود ترجیح می دهید؟
۱۳- آیا هرگز تلاش کرده اید تا مقدار مصرف خود را کنترل و یا متوقف کنید؟
۱۴- آیا هرگز به دلیل مصرف ماده مخدر یا محرک در زندان، بیمارستان و یا مراکز بازپروری بوده اید؟
۱۵- آیا مصرف مواد روی خواب و اشتهای شما تاثیر دارد؟
۱۶- آیا تصور اینکه ماده مخدر یا محرک شما تمام شود برایتان وحشتناک است؟
۱۷- آیا احساس می کنید زندگی بدون مواد غیر ممکن است؟
۱۸- آیا هرگز در مورد سلامت روانی تان از خود سوال کرده اید؟
۱۹- آیا مصرف مواد مخدر یا محرک زندگی در خانه را برای شما مشکل می کند؟
۲۰- آیا هرگز فکر کرده اید که بدون مصرف مواد سرحال نیستید و یا در جمع احساس راحتی نمی کنید؟
۲۱- آیا هرگز به خاطر مصرف مواد، در مقابل مردم حالت دفاعی به خود گرفته اید و یا احساس شرم کرده اید؟
۲۲- آیا اغلب به مواد مخدر فکر می کنید؟
۲۳- آیا دچار ترس غیر منطقی و غیر قابل توصیفی شده اید؟
۲۴- آیا مصرف مواد بر روابط جنسی شما تاثیر گذارده است؟
۲۵- آیا هرگز از ماده مخدری یا محرکی که دلخواه شما نبوده است استفاده کرده اید؟
۲۶- آیا هرگز از مواد مخدریا محرک برای تسکین اضطراب یا غلبه بر ناراحتی های احساسی استفاده کرده اید؟
۲۷- آیا هرگز به علت زیاده روی در مصرف مواد مخدر یا محرک، دچار مسمومیت شده اید؟
۲۸- آیا با وجود اثرات منفی مواد مخدر یا محرک، باز به مصرف آن ادامه می دهید؟
۲۹- آیا فکر می کنید که ممکن است مشکل اعتیاد داشته باشید؟
اگر با خود صداقت داشته باشید درخواهید یافت که مواد مخدر یا محرک تا چه حد کنترل زندگی شما را از دستتان خارج کرده است و وقت آن فرا رسیده است تا نسبت به درمان بیماری اعتیاد خود اقدام کنید.
مطالب آموزشی بسیار مهم
ویژگی های اعتیاد
بیماری مزمن
اعتیاد یک بیماری مزمن مغزی است که در شخص مبتلا به آن حالتی بنام اجبار به مصرف بوجود می آورد که این خود منجر به مصرف بی رویه مواد مخدر، با وجود علم به زیان آور بودن این مواد می گردد. با مصرف مواد مخدر به تدریج ساختار و فعالیت های مغز ما حالتی غیر عادی پیدا می کند. این تغییرات می تواند پی آمدهای بلند مدت زیادی داشته باشد و به ایجاد الگوهای افکاری توام با وسوسه و ویار جسمی منجر شود.
هیچ دارو و درمانی برای بیماری اعتیاد وجود ندارد اما همانند دیگر بیماری های مزمن می توان آن را با موفقیت اداره نموده و بطور روزانه تحت کنترل قرار داد. همانند کسانی که از بیماری دیابت، آسم یا نارسائی های قلبی رنج می برند ما معتادان در حال بهبودی نیز باید برای درمان خود برنامه ای داشته باشیم که این برنامه در مورد ما معتادان، کارکرد ۱۲ قدم و شرکت در جلسات و فعالیت های انجمن های دوازده قدمی است.
بیماری مستقل
بیماری اعتیاد دارای یک ماهیت منحصر به فرد و جداگانه بوده و توسط بیماری های دیگر بوجود نیامده است. ما معتادان صرفأ به علت شرایط اجتماعی، شرایط زیستی یا بیولوژیک به بیماری اعتیاد مبتلا نمی شویم،اما علم پزشکی ثابت کرده است که برخی عوامل از جمله عوامل ژنتیکی ممکن است در بروز این بیماری دخیل باشند. ممکن است که ما به علت شرایط یا ملاحظات خاص درمانی، مصرف مواد مخدر را آغاز کنیم اما پس از آنکه بیماری پیشرفت کرد در آن حالت اعتیاد خود به پدیده ای جداگانه تبدیل می شود. برای مثال، ممکن است فردی برای غلبه بر افسردگی یا درد های مزمن به مصرف مواد مخدر روی آورد اما مصرف بلند مدت مواد مخدر است که سرانجام به بروز بیماری اعتیاد می انجامد.
توجه داشته باشید:
که برنامه ۱۲ قدم تنها برای بهبودی از بیماری اعتیاد راه حل ارائه می دهد. گرچه اصول روحانی موجود در برنامه ۱۲ قدم می تواند برای کمک به برطرف ساختن دیگر مشکلات زندگی نیز مورد استفاده قرار گیرد اما برنامه ۱۲ قدم، برنامه درمان بیماری های اصلی دیگر محسوب نمی شود. برای مثال، اگر شما از ناراحتی قلبی رنج می برید در آن صورت همزمان با اجرای برنامه ۱۲ قدم برای بهبود بیماری اعتیاد، باید داروهای مناسب برای درمان ناراحتی قلبی خود را نیز مصرف کنید.
پیشرونده و کشنده
بیماری اعتیاد پیش رونده است به این معنی که آن با گذشت زمان وخیم تر شده و هرگز بهتر نمی شود. علاوه بر این، دست کشیدن از مصرف مواد مخدر برای یک دوره زمانی خاص به این معنی نیست که مصرف مجدد آن بدون اشکال می باشد. تجربه نشان داده است معتادانی که پس از مدتی پاکی مصرف مواد مخدر را از سر می گیرند، دقیقا با همان شدت قبلی به مصرف مواد مخدر ادامه می دهند.
سرانجام خودداری از درمان اعتیاد، و بهبود یافتن از بیماری اعتیاد می تواند کشنده باشد چون با مصرف بی رویه و بیش از اندازه مواد مخدر، مغز، کبد، قلب و دیگر اندام های بدن آسیب می بینند و سرانجام مرگ از راه می رسد. افزون براین، تاثیرات مخرب مواد مخدر بر مغز فرد معتاد ممکن است به ارتکاب قتل، خودکشی، یا انواع حوادث ناگوار دیگر که هر یک از آنها زندگی معتاد را تباه می سازند منجر شود.
وسوسه و ویار
یکی از ویژگی های بارز و مهم بیماری اعتیاد وسوسه است. مصرف مواد مخدر چنان احساس لذت شدیدی ایجاد می کند که فرد معتاد با وجود زیان آور بودن مواد مخدر برای خود و اطرافیان، می خواهد بیش از پیش این گونه مواد را مصرف کند. مشغول بودن ذهن فرد معتاد به مواد مخدر سبب می شود تا وی دیگر جنبه های زندگی، از جمله تندرستی، خانواده، شغل و… را نادیده بگیرد. در نهایت تنها اولویت او در زندگی چگونگی دست یافتن و مصرف مواد مخدر می شود.
علت مشغول بودن بی وقفه ذهن معتادان به مواد مخدر تاثیری است که مصرف این گونه مواد بر مغز آنها برجای گذاشته است.
ناسلامت عقل و انکار
مصرف بی رویه و بلند مدت مواد مخدر به سیستم ارتباطی مغز آسیب وارد کرده و سبب می شود ما نتوانیم واقعیت را از توهم و خیال های باطل تشخیص دهیم. این امر سبب می شود تا ما از یک مکانیزم دفاعی که انکار نامیده می شود رنج ببریم. انکار در واقع نوعی دیوانگی است چون شیوه تفکر ما را از حالت منطقی و صحیح خود خارج کرده است. به دلیل این که ما از وضعیت و شرایطی که در آن قرار داریم نا آگاه هستیم، انکار سبب می شود که ما به مصرف مواد مخدر ادامه دهیم. انکار خود را به شکل های متفاوتی نشان می دهد. همچون:
منطقی وانمود کردن، روشنفکرانه جلوه دادن، توجیه کردن یا سرزنش کردن دیگران برای مصرف هر چه بیشتر مواد مخدر.
با این حال ما نمی دانیم که سرگرم انکار هسیتم چون مصرف مواد مخدر سبب شده است تا نتوانیم واقعیت ها را درک کنیم و ندانیم که در حال دروغ گفتن به خود و اطرافیانمان هستیم. انکار مهم ترین عامل و اصلی ترین مانع ما برای روبرو شدن با واقعیت بیماری اعتیاد است. بسیاری از ما خود فریبی و انکار را تا پای مرگ ادامه می دهیم و بسیاری دیگر نیز تنها در زمان رسیدن به عجز کامل و یا هنگامی که سرشان به سنگ بخورد این مشکل را می پذیرند.
اعتیاد تنها بیماری است که فرد مبتلا به آن را متقاعد می کند که بیماری خود را انکار کند.
زندگی غیر قابل اداره
بیماری اعتیاد سرانجام سبب می شود تا ما به بسیاری از عوارض و پی آمدهای ناخوشایند این بیماری دچار شویم. در برنامه ۱۲ قدم از این پی آمدها تحت عنوان عواملی که زندگی را غیر قابل اداره می سازند یاد می شود. پی آمدهای ناگوار بیماری اعتیاد سبب می شود تا سرنوشت و عاقبت معتاد به یک یا چندی از عوامل زیر ختم شود:
پیامدهای روانی
روان پریشی، هذیان گویی، افسردگی، فکر کردن به خودکشی و …
پیامدهای جسمی
نارسائی های پزشکی همچون عوارض کبدی، ایدز، هپاتیت، حوادث و …
پیامدهای رابطه ای
مشکلات زناشوئی یا خانوادگی، کودک آزاری و …
پیامدهای اجتماعی
فعالیت های مجرمانه، ناصادقی، حقه بازی و …
پیامدهای شغلی
از دست دادن شغل، مشکلات اقتصادی، بی خانمان شدن و …
پیامدهای مالی
از دست دادن یا به باد دادن درآمد
اعتیاد
مدل های اعتیاد
پزشکی و جسمی: اعتیاد یک بیماری مغزی است
روانی: اعتیاد در ابتدا یک بیماری روانی است
اجتماعی: اعتیاد در ابتدا یک بیماری اجتماعی و وابسته به محیط است
روحانی: مشکلات اولیه اعتیاد مسائل معنوی است
اعتیاد یک بیماری مغزی است و اولین مصرف یک عمل ارادی است
از نظر علمی اثبات شده است که ماده مخدر باعث تغییر عملکرد و ساختار مغزی میشود. تغییر در عملکرد و ساختار مغزی باعث تغییر در رفتار میشود و تاثیرات و تغییرات حاصل از مصرف مواد مخدر سه دسته هستند:
موقت و گذرا
طولانی مدت
دائمی
پزشکی و بیولوژیک
یافتههای ژنتیکی نشان میدهد که:
در بسیاری از موارد ساختار مغزی خود به خود دارای تحمل بالای برای مواد مخدر است در واقع مواد مخدر مشکلات و کمبودهای سیتم انتقال عصبی مغزی را بشکل بیمارگونهی برطرف می کند. به عبارت دیگر مشکل مواد نیست آنچه که مشکل دارد عملکرد مغزی است.
فاکتورهای روانی
جنبههای شخصیتی:
خطر کننده
بدنبال هیجان
اعتماد به نفس
شخصیتهای ضد اجتماعی و مرزی
شخصیت معتاد گونه
توانایی های شناختی
مهارت حل مسئله
نیاز به تحریک
احساس خارجی بودن
عوامل روانی
انواع افسردگی
ناپایداری عاطفی و احساسی
اضطراب و بیقراری
عدم اعتماد به آینده
سرخوردگی در زندگی و اجتماع
احساس بی کفایتی
عدم رشد سالم شخصیت
انحرافات جنسی
نقش اقتصاد در اعتیاد
عوامل اقتصادی
فقرکامل یا رفاه کامل
بیکاری
بحران های اقتصادی
تورم شدید
سودجویی و خرید و فروش مواد مخدر
نابرابریهای اقتصادی و تبعیض طبقاتی
علل اعتیاد
اصلا ممکن نیست بتوان تعیین کرد که چه کسی وابسته می شود.
استعداد در اعتیاد
بهترین روانشناسان تهران و بهترین روانشناسان ایران
بهترین روانشناسان کودک و نوجوان تهران و بهترین روانشناسان کودک و نوجوان ایران
ارتباط جهت هماهنگی وقت:
دکتر روانشناس کودک، روانشناس کودک، متخصص روانشناسی کودک، متخصص روانشناسی خانواده، دکتر روانشناس خانواده، دکتر روانشناس نوجوان، روانشناس نوجوان، متخصص روانشناسی نوجوان، فوق تخصص روانشناس کودک و نوجوان، مرکز تخصصی استعدادیابی، بزرگترین مرکز استعدادیابی، بهترین مراکز استعدادیابی ایران، بهترین مرکز استعدادیابی تهران، مرکز تخصصی اوتیسم، مرکز درمانی اوتیسم، بهترین مراکز درمانی اوتیسم، بزرگترین مراکز درمانی اوتیسم، مرکز تخصصی بیش فعالی، بهترین مراکز بیشفعالی ایران، بهترین مراکز درمان بیش فعالی تهران
کلمات کلیدی: دکتر روانشناس کودک، روانشناس کودک، متخصص روانشناسی کودک، متخصص روانشناسی خانواده، دکتر روانشناس خانواده، دکتر روانشناس نوجوان، روانشناس نوجوان، متخصص روانشناسی نوجوان، فوق تخصص روانشناس کودک و نوجوان، دکتر روانشناس سکسولوژی، دکتر روانشناس ترنس سکشوال، روانشناس هموسکشوال، روانشناس تراجنسی، متخصص روانشناسی انگیزشی، متخصص استعدادیابی، مرکز تخصصی استعدادیابی، استعدادیابی تحصیلی، استعدادیابی شغلی، استعدادیابی هنری، استعدادیابی ورزشی، استعداد سنجی، استعداد شناسی، ورود به دانشگاه، سوالات دانشجویی، سوالات جنسی، سوالات روابط جنسی، روانشناس روابط عاطفی، روانشناس ارتباط عاطفی، روانشناس جدایی، روانشناس زوجین، روانشناس اختلالات خلقی، روانشناس وسواس، روانشناس وسواس فکری، روانشناس PTSD، روانشناس بیشفعالی، روانشناس ADHD، روانشناس ADD، روانشناس افسردگی، روانشناس اضطراب، روانشناس پنیک، روانشناس واژنیسم، روانشناس CGL، روانشناس تجاوز به کودک، روانشناس ابیوز، روانشناس اختلالات یادگیری، روانشناس اختلال ریاضی، روانشناس یادگیری، روانشناس کنکور، مشاور کودک، مشاور نوجوان، مشاور خانواده، مشاور اعتیاد، مشاور مشکلات جنسی، مشاور رابطه، مشاور دوست یابی، مشاور اختلالات خلقی، مشاور بیشفعالی، مشاور بیش فعالی، مشاور شغلی، مشاور تحصیلی، مشاور خوب، بهترین مشاور کودک، بهترین مشاور کودک و نوجوان، مرکز تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان، مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان، مرکز روانشناسی کودک و نوجوان، مرکز مشاوره کودک و نوجوان، مرکز تخصصی روانشناسی نمایش درمانی، مرکز تخصصی مشاوره نمایش درمانی، مرکز تخصصی روانشناسی موسیقی درمانی، مرکز تخصصی مشاوره موسیقی درمانی، مرکز تخصصی روانشناسی ترنس، مرکز تخصصی مشاوره ترنس، مرکز تخصصی روانشناسی تراجنسی، مرکز تخصصی مشاوره تراجنسی، مرکز تخصصی روانشناسی بازی درمانی، مرکز تخصصی مشاوره بازی درمانی، مرکز تخصصی کاردرمانی جسمی-حرکتی، مرکز تخصصی کار درمانی جسمی حرکتی، مرکز تخصصی گفتار درمانی کودک و نوجوان، مرکز تخصصی گفتار درمانی، مرکز تخصصی روانشناسی اختلالات یادگیری، مرکز تخصصی مشاوره اختلالات یادگیری، مرکز تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان اوتیسم، مرکز تخصصی مشاوره کودک و نوجوان اوتیسم، مرکز درمانی اوتیسم، مرکز کاردرمانی اوتیسم، مرکز تخصصی گفتار درمانی اوتیسم، روانپزشک تخصصی کودک، روانپزشک تخصصی نوجوان، روانپزشک تخصصی اوتیسم، روانپزشک تخصصی بیشفعالی، روانپزشک تخصصی بیش فعالی، روانپزشک خانواده، روانپزشک اختلالات خلقی، روان پزشک تخصصی کودک، روان پزشک تخصصی نوجوان، روان پزشک تخصصی اوتیسم، روان پزشک تخصصی بیشفعالی، روان پزشک تخصصی بیش فعالی، روان پزشک خانواده، روان پزشک اختلالات خلقی، دکتر متخصص، دکتر متخصص روان، متخصص اعصاب و روان، متخصص مغز و اعصاب، جراح مغز و اعصاب، طراح بازی، طراحی بازی، مرکز تخصصی اعتیاد، مرکز تشخیص اعتیاد، مرکز تخصصی درمان اعتیاد، کد نویسی بازی های دیجیتال، بازی دیجیتالی، بازی موبایل، بازی های موبایل، بازی های دیجیتالی درمانی، اپلیکیشن، طراح اپلیکیشن، استارتاپ، طراح و برنامه نویس استارتاپ، برنامه نویس، گرافیک بازی، گرافیست، گرافیک دیجیتال، طراح و جری اینستاگرام، برنامه نویس اینستا، ادمین اینستاگرام، ترک اعتیاد دختران، مرکز تخصصی ترک اعتیاد زنان، مرکز پشتیبانی بعد از ترک اعتیاد زنان، مرکز پشتیبانی ترک اعتیاد، مرکز پیشگیری از آسیب های بعد از ترک اعتیاد، تعریف اعتیاد، روش های ترک اعتیاد، مقالات مرتبط با اعتیاد، ساختارهای درمان اعتیاد، درباره اعتیاد، مقالات اعتیاد، مرکز تخصصی نقشه برداری مغز، درباره نقشه برداری مغز، کاربر نقشه مغز، اهمیت نقشه مغز، مقالات نقشه برداری مغز، نقشه مغز EEG، نقشه مغز QEEG، درمانهای غیر دارویی، اهمیت نوروفیدبک، کاربرد نوروفیدبک، مرکز تخصصی اختلالات یادگیری، حل مشکلات یادگیری کودک، اختلالات ریاضی، مرکز تخصصی اختلالات ریاضی کودکان، آزمونهای روانشناختی، مرجع آزمونهای روانشناسی، مرکز تخصصی آزمون هوش، مرکز تخصصی درمان خودکشی، درباره خودکشی، علت های خودکشی، مقالات خودکشی، پیشگیری از خودکشی، مرکز تخصصی حرکت درمانی، مرکز حسی حرکتی، درباره حرکت درمانی، مزایای حرکت درمانی، مرکز تخصصی رفتار درمانی مهر، درباره رفتار درمانی، اهمیت رفتار درمانی، روش های رفتار درمانی، رفتار درمانی علمی، دکتر رفتاردرمانگر، متخصص رفتاردرمانی، رفتار درمانگر، رفتاردرمانگر، خانه استعدادیابی ایران، مرکز استعدادیابی کودکان، مرکز استعدادیابی بزرگسالان، مرکز سنجش استعدادهای تحصیلی، مرکز استعداد تحصیلی، متخصصان استعدادیابی، روانشناسان استعدادیابی، روش های استعدادیابی، استعدادیابی نوجوان، مقالات استعدادیابی